Silah ilk olarak Çinli'ler tarafından bulunan ve 10.yy kadar aydınlatmada ve işaret fişeklerinde kullanılan kara barut,14.yy başlarında,Arap'lar tarafından ilk ateşli silah yapımında kullanılmış ve az bir süre sonrada 1320 yıllarında Avrupa'da bugün 'top'’ olarak tanımlanabilecek ,ancak çok daha küçük çaplı silahlarda kullanılmaya başlanarak silah literatüründeki yerini almıştır.
Bugünkü anlamı ile tabanca tanımına uyacak ilk örnekler,16.yy başlarında Almanya'da meçhul bir kişi tarafından icat edilen ve helezon bir yaya bağlı olarak çevrilen çentikli bir çarkın PİRİT adı verilen bir nevi çakmak taşına çarpması ile ateş alan mekanizmanın bulunması sonucunda ortaya çıkmıştır. Bu icadı takiben 1547 yıllarında İtalyan bir silah yapımcısının oğlu olan Simon Marquarte,16.yy dan 19.yy başlarına kadar çeşitli silahlarda kullanılan ve adına başlarda ‘'Miquelet'’ denilen çakmaklı ateşleme mekanizmasını icat etmiştir. Bu mekanizmalar ile ateşlenen silahların namlu içleri 16.yy başlarına kadar tamamen düz, yani yiv ve setsiz idi yivli ve setli namluların kullanımı ise ancak 19.yy başların da görülmüştür.
19.yy.ın ilk üçte birinden başlayarak bugüne kadar gelen ve modern anlamda tabanca olarak adlandırılan küçük ateşli silahların gelişmesi,silahlarda barutun ateşlenmesini daha güvenli ve pratik şekilde sağlayan 'kapsül' sisteminin ,İskoçya'lı bir rahip olan Alexsander John Forsyth tarafından icadı ile mümkün olmuştur.1799 yılında keşfedilen ve vurulan darbe ile patlayan civa fulminat , bu icada ışık tutmuştur. Kapsül ateşlemeli (capslock) olarak anılan bu silahlarda ,merminin arkasındaki barut haznesine açılan bir deliğe sahip olan çıkıntıya giydirilen civa fulminat kapsülü,yayla kurulu horozun üstten çarpması ile patlayıp barut haznesini ve dolayısıyla silahı ateşleyerek,daha önce namluya ağızdan doldurulmuş merminin atılmasını sağlar.
İlk olarak 1830'lu yıllara kadar uzun namlulu tüfek tipi silahlarda kullanılan kapsül ateşlemeli sistem ,1835 yılında Amerikalı Samuel Colt tarafından ilk revolver tipi toplu tabancanın icadı ve buluşuna 22 Ekim 1835 tarih ve 6909 sayılı İngiliz patenti ile 25 Ocak 1836 tarih ve 136 sayılı Amerikan patentini alması ile ilk defa tabanca tipi silahlarda kullanılmıştır.
[caption id="attachment_3188" align="aligncenter" width="349"] Antika Colt tabanca[/caption]
İlk Colt marka tabancaların döner topları, horoz ile ilintili bir tırnak tarafından döndürülmekteydi. Aynı zamanda kurulan tetiğe basılması sonucunda oluşan ateşleme anında top yuvasının namlu ile tam hizalanmasını sağlayan bir kilit düzeneği ile donatılmıştı.
Yukarıda adı geçen patentlerin sağladığı haklar ile, Samuel Colt, New Jersey, Patersonda 'Patent Fire Arms' firmasını kurarak 1836 yılında tabanca imalatına başlamıştır.Modern toplu tabancanın ilk örnekleri olarak bu silahlar sayılmaktadır.
Samuel Colt tarafından kurulan Patent Fire Arms firmasının ilk üretimi olan kapsüllü,0.34 calibre beş atışlı Paterson revolverleri, horozun ateşleme için elle kaldırılması sonucunda kasa altından dışarı fırlayan gizli tetik mekanizmalarına sahipti. Daha sonra Amerikan Ordusu subaylarından Samuel H.Walker'ın yardımı ile tetik kısmı, bir çerçeve içinde ve sabit olarak tabanca kasası dışında bulunan Colt Walker tipleri geliştirildi ve ilk seri imalata Connecticut eyaletinin Hartford şehrinde 1848 yılında başlandı.Bu bölümde ilk olarak tanıtılacak tabancalar,bu silahların en tipik örnekleri Colt Walker ve Colt Dragoon serisi silahlardır.
İlk Colt tabancalar,döner toplu tipte ve barut,mermi,tapa üçlüsünün,namlu altında bulunan bir leyve yardımı ile topun boş yuvalarına birer birer doldurulduğu ve de top üzerinde her mermi yuvası arkasındaki bir çıkıntı üzerine yerleştirilen kapsülün,horozun düşürülmesi ile patlayarak çıkıntı içindeki kanal yolu ile barutu ateşlediği silahlardır.Diğer bir deyişle,bu tabancalar, fişeğin top içinde oluşturulduğu bir nevi ağızdan dolma sayılabilecek ,ancak mermi adedine göre seri atış yapan silahlardır.
Samuel H.Walker ile birlikte Colt,1847 yılında alınan 1000 silahlık bir hükümet sipari şini, Eli Whitney adlı bir sanayicinin Whitneyville, Connecticut eyaletindeki fabrikasında gerçekeştirdi ve Colt silahları yeniden doğmuş oldu. Walker tipi Colt tabancaları,üstteki resimde de görüldüğü gibi 38 cm.(15 ınç) boyunda, 2 kg.(4.5 lb) ağırlığında ve pirinçten tetik koruganı olan oldukça iri silahlardı.
0.44 cal.lik (11.18 mm) Colt Walker serisinin başarısı,Samuel Colt'un 1848 yılında, bugünkü Colt fabrikasını Conncticut eyaletinin Hartford kasabasında kurmasını sağlaması yönü ile tarihsel bir önem taşır.
Colt Walker tipini takiben 1848 yılında daha ufak ve hafif olan ilk 0.44 model Colt Dragoon revolverlerinin yapımına başlandı.İlk Dragoon serisi genelde önceki Whitney-Walker tipinin özelliklerini taşımakta olup aynı pirinç tetik korkuluğu ve oval silindir çentiklerine sahipti.
İkinci nesil Colt Dragoon silahları ise,yine 0.44 cal.olup,kare şeklinde silindir çentik leri, kapsül emzikleri arasındaki yeni pimleri ve yaprak şeklinde bir ana mekanizma yayına sahip daha modern silahlardır. Üçüncü nesil Dragoon serisi de, arkası yuvarlatılmış yeni pirinç tetik korkuluğu ve daha gelişmiş bir gezi bulunan 0.44 cal. mermi atan,fakat yine kapsül ateşlemeli tabanca tipiydi.
Dragoon serisi silahlar ,1848 - 1855 yılları arasında üretilmiş olup bu seride başta 0.31 cal. ,5 atışlı cep tipi (Pocket Model) ve 0.36 cal.,sekizgen namlulu Denizci (Navy) tipi olmak üzere çeşitli namlu boylarında ve kalibrelerde üretilmiş silahlar bulunmaktadır.
Yukarıda tanıtılan bu silahlar,1870 li yıllarda başlayan modern anlamda mermili revolverlerin doğumuna değin, ABD de olduğu kadar Avrupa ülkeleri Rusya ve hatta Türkiye dahil olmak üzere diğer ülkelerde de aranan ve kullanılan silahlar olmuştur.
Genel Esaslar :
(a) Tanımı : Silahlar, yakın ve uzak mesafeden çeşitli şekillerde kullanılarak canlıları yaralayan veya öldüren, cansızları tahrip veya imha eden veya niteliğini bozarak kullanılmaz hale getiren, kullananı da çeşitli tesirlerden koruyan alet ve malzemelerdir.
(b) Sınıflandırılması :
(I) Başlı Başına Silah Olanlar :
(aa) Kesme Ve Dürtme Silahları : Bıçak , mızrak gibi
(bb) Ateşli Silahlar : Hafif , ağır ve özel silahlar
(cc) Atom,Biyoloji Ve Kimya Silahları :NBC Silahları
(çç) Meteorolojik Silahlar :Yağmur Bombası
(dd) Psikolojik Silahlar : Basın yayınla yapılan yayınlar.
(II) Silahlarla Birleşerek Silah Gibi Kullanılanlar :Uçak, tank, gemi, kariyer ve helikopterler vs.
(III) Kendileri Silah Olmayıp Silahın Görevini Yapmasına Yardımcı Olanlar : Atış kontrol aletleri , telsiz , telefon ve radyo gibi.
Hafif Silahlar :
(a) Tanımı : Çapları 0,6 inçten ( 15,24 mm) küçük silahlarla 0,6 inçten büyük havan roketatar , geri tepmesiz top ve bombaatarlara hafif silah denir. (Amerikan kaynaklı talimnamelere göre)
(b) Sınıflandırılması :
(I) Kullanma Şekillerine Göre :
(aa) El Silahları : Tabanca , Makineli Tabanca.
(bb) Omuz Silahları : Piyade Tüfekleri, Keskin Nişancı Silahı
(cc) Destekli Silahlar : Ağır Mk. Tüfek, Havan , G.T.T. ,
(II) Atış Şekillerine Göre :
(aa) Tek Ateşli Silahlar : İşaret tabancaları, KK.P.Tf. M-79 ve T-40 bombaatarlar, bazı keskin nişancı silahları, (Accuracy gibi)havan , roketatar ve Geri tepmesiz toplar vb.
(bb) Yarım Otomatik Silahlar : Tabancalar, M-1 Piyade tüfeği, SVD Dragunov KNS.(Keskin nişancı silahı) vb.
(cc) Tam Otomatik Silahlar : Makineli Tüfekler, uçaksavarlar, MK-19 Otomatik bombaatar vb.
(çç)Otomatik Darbeli Silahlar : Otomatik olarak 2 li - 3 lü darbe atabilen silahlar. HK-33, G-41,M16-A2, Abakan An94(Rus) vb.
[caption id="attachment_3189" align="aligncenter" width="300"] Havan atışı[/caption]
(III) Çalışma Prensiplerine Göre :
(aa) Gaz Geri Tepmesinden İstifade Edilmeyenler : Havan, M-79 ve T-40 Bombaatarlar. vb.
(bb) Gaz Geri Tepmeli Silahlar : Kaleşnikof Piyade Tüfeği , PKS Makineli Tüfek, SVD.Dragunov Keskin nişancı silahı vb.
(cc) Geri Tepmesiz Silahlar : G.T.T , Roketatar
(çç) Ani Geri Tepmeliler :
(I) Namlusu atış anında oynayanlar : MG-3 Mt. , A4 - A6 Makineli Tüfek, HB-M2 UÇS.Mk.Tf.
(II) Namlusu atış anında sabit kalanlar : MP-5 Mk.Tab. G-3 P.Tf., HK-33 P.Tf., MK-19 Oto.B/A vb.
Terimlerin izahı :
(a) ÇAP : Tam karşılıklı iki set arasındaki mesafedir.
(b) SET : Namlu içindeki helezonik çıkıntılardır.
(c) YİV : Setler arasındaki helezonik girintilerdir.
(ç) İLK HIZ : Çekirdeğin namlu ağzını terk ettiği andan itibaren bir saniyede aldığı yoldur
(d) AZAMİ MENZİL : Namlu yükselişi 45o iken azami barut hakkıyla merminin gidebileceği mesafedir.
(e) TESİRLİ MESAFE : Çıplak gözle nişan alınıp isabetli atışın mümkün olduğu mesafedir.
(f) DAĞILMA : Aynı esaslarda atış yapıldığı halde merminin aynı noktaya değil muhtelif noktalara isabet etmesidir.
(g) TEK ATEŞLİ : Her atışın yapılabilmesi için doldurma ve boşaltma işleminin kullanıcı tarafından yapıldığı silahlardır.
(ğ) YARIM OTOMATİK : İlk dolduruşun kullanan tarafından, müteakip doldurma ve boşaltma işleminin silah tarafından yapıldığı ve her tetik çekilişte tek mermi atan silahlardır.
(h) TAM OTOMATİK : İlk dolduruş kullanıcı tarafından yapıldıktan sonra tetik çekili olduğu sürece atışa devam eden silahlardır.
(ı) GAZ GERİ TEPMELİ : Kapak takımının geri hareketinin namlu içinde bulunan gaz kaçış deliği (Escape hole) sayesinde barut gazının bir miktarının gaz silindirine girmesi ve gaz pistonunu itmesi ile kapak takımını hareket ettiren silahlardır.
(i) ANİ GERİ TEPMELİ : Kapak takımının geri hareketinin kovan dip tablasına yapılan ani basınçla temin edildiği silahlardır.
(j) GERİ TEPMESİZ : Namlu arkasından gazın bir kısmının geri kaçması için uygun delikler bırakılarak atış esnasında geri tepmenin ortadan kaldırıldığı silahlardır.
Mermi Yoluna Göre Silahlar:
- Dik mermi yollu silahlar, (havan, top vb.)
- Yatay mermi yollu silahlar (tabancalar, tüfekler, geri tepmesi toplar vb.).