Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev arasındaki Karabağ konulu ilk resmi görüşme 29 Mart 2019'da Avusturya’nın başkenti Viyana’da gerçekleşti. Paşinyan Başbakan olduktan sonra birkaç kez görüşen liderler, Münih Güvenlik Konferansı'nda Hocalı'yı konuştular.

Tarihte ilk kez Azerbaycan ve Ermenistan liderleri kamuoyu önünde buluştu. 56. Münih Güvenlik Konferansı kapsamında düzenlenen panelde Aliyev ve Paşinyan, Dağlık Karabağ konusunu ve Hocalı katliamını tartıştı.

Azerbaycan ve Ermenistan liderinin kamuoyu önündeki ilk buluşmasında Aliyev, Dağlık Karabağ'ın Azerbaycan'ın ayrılmaz bir parçası olduğunu ve Azerbaycan'ın toprak bütünlüğünün uluslararası toplum tarafından tanındığını söyledi. Azerbaycan topraklarının yüzde 20'sinin Ermenistan'ın işgali altında bulunduğunu ve 1 milyondan fazla Azerbaycanlının topraklarını terk etmek zorunda kaldığını belirten Aliyev, Azerbaycan halkına karşı etnik temizlik yapıldığını savundu.

Hocalı'da 613 sivilin Ermenilerce katledildiğini anlatan Aliyev, şunları söyledi: Uluslararası hukuk açısından bakarsak Karabağ Azerbaycan toprağıdır. Birleşmiş Milletler'in Ermenistan ordusunun işgale son vermesi gerektiği yönünde 4 kararı var. Bu kararlar uygulanmadı. Çözüm, Azerbaycan'ın toprak bütünlüğü temel alınarak sağlanmalıdır.

Çözüm sürecini yürüten AGİT Minsk Grubunun Ermenistan'a Dağlık Karabağ'ın Ermenistan toprağı olmadığını daha iyi anlatması ve uluslararası kamuoyunun bu konuda Ermenistan'a baskı yapması gerektiğini söyleyen Aliyev, "Ermenistan Başbakanı barıştan bahsediyor. Fakat bugün cephe hattında Azerbaycan askeri Ermeni keskin nişancısı tarafından katledildi" ifadelerini kullandı.

Paşinyan ise Hocalı Katliamı'nı inkar etti. Sorunun barış yoluyla çözülmesi gerektiğinin farkında olduğunu söyleyen Ermenistan Başbakanı Paşinyan, Dağlık Karabağ'da Ermenistan ordusunun değil, Karabağ Ermenilerinin silahlı güçlerinin bulunduğunu iddia etti fakat daha sonra kendi oğlunun da Karabağ'da, cephe hattında askerlik yaptığını söyledi. Paşinyan şu ifadeleri kullandı: "Ermenistan ve Karabağ Dağlık Karabağ sorununun çözümüne gerçekten hazır. Azerbaycan, Ermenistan ve Karabağ halkının kabul edebileceği bir çözümü açıkladım. Sosyal medya kullanıcılarını birbirini tehdide değil birbirini daha iyi anlamaya çalışmaya çağırıyorum. Azerbaycanlılara direkt olarak sesleniyorum. Devlet Başkanı İlham Aliyev'in Ermenistan halkına hitap edip etmemesini önemsemiyorum. Fakat şurası çok önemli. Aliyev Karabağ halkı ile konuşmayı reddediyor. Dağlık Karabağ sorununun çözümü Karabağ halkı ile konuşmaksızın nasıl mümkün olabilir ki?"

Paşinyan, konuşmada yalan iddiaları dile getirdi. Karabağın Ermeni toprağı olduğunu, Hocalı katliamını Azerbaycanlıların planladığını, Azerbaycan'ın müstakillikteki ilk cumhurbaşkanı olan Ayaz Muttalibov'un bunu teyit ettiğini belirtti. Ancak İlham Aliyev her iki hususta da ikna edici cevaplarla Paşinyan'ın tezlerini çürüttü.

Paşinyan, Hocalı’da katliam yaşanmadığını belirtti. Sorunun barış yoluyla çözülmesi gerektiğinin farkında olduğunu söyleyen Ermenistan Başbakanı Paşinyan, Dağlık Karabağ’da Ermenistan ordusunun değil, Karabağ Ermenilerinin silahlı güçlerinin bulunduğunu ifade etti fakat daha sonra kendi oğlunun da Karabağ’da, cephe hattında askerlik yaptığını söyleyerek kendi sözlerini kendisi yalanladı.

Aliyev, Muttalibov'un halen hayatta olduğunu, bu iddiaları yalanladığını, bu iddiaların Muttalibov'un ağzından Rusya'daki Ermeni gazetecilerin uydurduğunu belirtti.

Karabağ'ın tarihte Ermenice adının hiç olmadığını, başkentinin "Hankendi" (han köyü) olduğunu, Ermenilerin kullandığı Stepanakert adının sonundaki "kert"in de kent anlamına geldiğini, 1923 yılında Stepan adının da Bolşevik Ermeni Stepan Shahumyan'a jest olarak Ruslar tarafından verildiğini hatırlattı.

Aliyev, son olarak Karabağ'ı alacaklarını; Karabağlı Ermenilerin de çok milletli  bir devlet olan Azerbaycan'da eşit vatandaşlar olarak yaşayabileceğini belirtti.

Görüşmenin dünya basınındaki yankıları özetle şöyle: Azerbaycan haklı, İlham Aliyev konuşmasında oldukça ikna ediciydi. Paşinyan'ın iddiaları çürütüldü.

Azerbaycan'ın eski cumhurbaşkanlarından Ayaz Muttalibov da Paşinyan'ın iddialarını yalanladı.

https://www.youtube.com/watch?v=XuVKT_hjysE